Collectieve arbeidsvoorwaarden

Collectieve arbeidsvoorwaarden
Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Bijvoorbeeld over loon, toeslagen, betaling van overwerk, werktijden, proeftijd, opzegtermijn of pensioen. Een cao geldt voor een grote groep mensen. Een cao wordt afgesloten door 1 of meer werkgevers, 1 of meer werkgeversorganisaties en 1 of meer werknemersorganisaties (meestal vakbonden, bijvoorbeeld Nautilus). Deze organisaties kunnen u vertellen of voor u een cao geldt en wat erin staat.

Afspraken in cao en wettelijke afspraken over arbeidsvoorwaarden
De afspraken in een cao zijn vaak gunstiger dan afspraken over arbeidsvoorwaarden in de wet. Zo kan het loon in een cao hoger zijn dan het minimumloon. Of krijgen werknemers meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum. De afspraken in een cao mogen nooit in strijd zijn met de wet. Bijvoorbeeld met het Burgerlijk Wetboek (BW) en de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. In de cao mag dus geen lager loon staan dan het minimumloon of minder vakantiedagen dan in het BW. Ook kan een wet, bijvoorbeeld het Burgerlijk Wet boek, bepalen dat bij cao van wettelijke regels mag worden afgeweken.

Er bestaan 2 soorten cao’s:

• Bedrijfstak-cao (cao voor de Handelsvaart)
  Dit is een collectieve afspraak die binnen een sector geldt. Een bedrijfstak-cao wordt afgesloten tussen 1 of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en 1 of meer werknemersorganisaties. De cao geldt alleen voor de bedrijven en werknemers die zijn vertegenwoordigd door de partijen die de cao hebben afgesloten.
• Ondernemings-cao (van een specifieke onderneming)
  Deze collectieve afspraak geldt binnen een bedrijf. Een onderneming cao wordt afgesloten tussen een werkgever en 1 of meer werknemersorganisaties.

Algemeen verbindendverklaring (AVV)
Partijen met een bedrijfstak-cao kunnen de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) vragen of de cao voor de gehele bedrijfstak kan gelden. Zo’n cao wordt dan algemeen verbindend verklaard. Horen werkgevers niet bij de cao-partijen, maar vallen zij wel onder de bedrijfstak dan moeten zij zich aan de algemeen verbindend verklaarde cao-bepalingen houden en deze op hun werknemers toepassen. Bijna alle bedrijfstak-cao’s zijn algemeen verbindend verklaard. Daardoor vallen veel werkgevers onder een cao. Een werkgever kan soms om vrijstelling (dispensatie) vragen van de algemeen verbindend verklaring.