Reorganisatie en sociaal plan

Reorganisatie
Het woord reorganisatie kent meerdere synoniemen zoals herindeling, herstructurering, modernisering, outsourcing. Een reorganisatie betekent verandering in de werkstructuur van het bedrijf en de werknemers. Zo kan het zijn dat de keuze wordt gemaakt om met minder werknemers verder te gaan of dat werknemers andere functies gaan vervullen. Als gekozen wordt voor een reorganisatie staan alle details nog niet vast: dit kan een vervelende onzekerheid meebrengen voor u als werknemer.

Sociaal plan
Het opstellen van een sociaal plan heeft als voornaamste doel om onzekerheid te beperken of van zo kort mogelijke duur te laten zijn.

In een sociaal plan staan bijvoorbeeld afspraken over:

• Het verdwijnen van arbeidsplaatsen;
• Eventuele ontslagvergoedingen;
• Informatie over het pensioenopbouw na ontslag;
• Informatie over begeleiding naar een nieuwe baan bij een andere werkgever;
• Wijzigingen in werkzaamheden of arbeidsomstandigheden.

In een sociaal plan staan de gevolgen van een reorganisatie voor de werknemers vermeld. Het sociaal plan vermeldt vaak de belangrijkste achtergronden voor de reorganisatie, hoe deze verloopt, op welke wijze werknemers hierdoor geraakt kunnen worden en met welke voorzieningen dit opgevangen wordt. Niet in alle gevallen wordt een sociaal plan opgesteld, alleen als een reorganisatie grote personele gevolgen met zich brengt. Werkgevers zijn niet verplicht om een sociaal plan op te stellen.

Een werkgever kan in overleg treden met de Ondernemingsraad (OR) of representatieve vakbonden, deze partijen waarderen het om betrokken te worden en inspraak te hebben. In sommige cao’s is dit verplicht gesteld, de werkgever moet dan in gesprek gaan met deze partijen. De werkgever kiest dikwijls voor het overeenkomen van een sociaal plan om zijn goede wil te tonen.

Het is mogelijk om af te wijken van het sociaal plan, al zal dit niet snel gebeuren. Vooral van een sociaal plan, dat met de vakbonden is overeengekomen, wordt niet snel afgeweken. Er moeten dan bijzondere of persoonlijke omstandigheden zijn, waarin niet is voorzien of die afwijking rechtvaardigen. In het sociaal plan is vrijwel altijd een bepaling (hardheidsclausule) opgenomen die dit mogelijk maakt.

Wanneer een werknemer boventallig is verklaard en herplaatsing blijkt niet mogelijk, dan volgt bij de meeste sociale plannen op den duur gedwongen ontslag. Soms is dit na de opzegtermijn, maar dikwijls wordt een langere periode geboden. Er zijn echter ook sociale plannen waarin opgenomen is dat van gedwongen ontslag geen sprake zal zijn.